รถยนต์ใหม่แรกๆ มันก็ดีอยู่หรอก จนเมื่อใช้ไปนานๆ ก็จะพบว่ามีการเสื่อมสภาพไปตามกาลเวลา สำหรับช่วงล่างระบบกันสะเทือน มีหลายอุปกรณ์ที่ทำงานเกี่ยวข้องเกี่ยวเนื่องทำให้รถยึดเกาะถนน แต่หัวหน้างานที่สำคัญที่สุด ก็ไม่พ้นโช๊คอัพ มันอาจเสื่อมสภาพไปแล้วโดยคุณไม่รู้มาก่อน
โช๊อัพเสื่อมได้ไง .. .เรื่องนี้มีหลายสาเหตุ แต่หลักๆ แล้วมาจาก
- การใช้งานอย่างสมบุกสมบัน เช่น การบรรทุกหนัก หรือโดยสารเกิน
- การขับรถด้วยความเร็วบ่อยครั้ง หรือ ขับในเสน้ทางที่มีทางโค้งต่อเนื่องบ่อยครั้ง
- การขับขี่ในเสน้ทางที่ไม่ใช่ถนนบ่อยครั้ง
- การเสื่อมสภาพตามอายุการใช้งาน
ด้วยหน้าที่ของ “โช๊คอัพ” (Shock Absorber) หน้าที่ของมันคือจำกัด และรับแรงกระแทกที่เกิดจากถนนกระทำต่อล้อยาง ให้เกิดการสั่นสะเทือนน้อยที่สุด และทำให้รถมีการทรงตัวดีที่สุด ดังนั้นถ้าชิ้นส่วนนี้เสียหายหรือเสื่อมสภาพ จะทำให้การเกาะถนนน้อยลง และควบคุมรถยากขึ้น ดังนั้น วันนี้เราควรมาสังเกตอาการโช๊คเสียกันว่า มันเป็นอย่างไร
1.ร่อนเมื่อขับด้วยความเร็ว อาการรถร่อน ให้นึกถึงเหมือนคุรขับรถแล้วเล่นสเก็ตไม่มีความมั่นใจ ปกติ อาการนี้จะเป็นเพียงช่วงรถเกิดการลื่นไถล เช่น เหิรนน้ำ หรือขับในพื้นผิวที่ลืนเป็นพิเศษ อาการร่อนของช่วงล่าง หมายถึงจะต้องมีโช๊คมากกว่า 1 ต้น ที่ได้รับความเสียหาย ซึ่งควรตรวจสอบโดยเร็วครับ
2.โคลงตัวผิดปกติ อาการโคลงตัวผิดปกติ เป็นอาการที่สังเกตได้ง่าย และบ่งบอกถึงอาการช๊คเสื่อมสภาพลง แต่อาจจะยังไม่ถึงขั้นเสียหายจนต้องเปลี่ยน เมื่อโช๊คเสื่อม หรือช่างบางคนอาจเรียกว่า โช๊คล้า จะมีอาการตึงตัวของการยืด-หดช้าลง คล้ายคนแก่ ส่งผลให้ เวลาคุณเร่งความเร็วออกตัว ถ้าเป็นรถขับหลัง เช่นรถกระบะ จะมีอาการหน้าเชิด หรือเวลาเบรก แล้วหน้าทิ่มมากกว่า ปกติ ถ้าพบเช่นนี้โช๊คอัพเสื่อม หรือาจเพิ่มเริ่มเสื่อมแล้วแน่นอนครับ
3.ห้องโดยสารมีอาการนุ่มผิดปกติ อาการนุ่มผิดปกติ เกิดขึ้นได้เมื่อรถโช๊ตเสื่อมสภาพด้วยการไม่สามารถซับแรงสะเอนได้ อาจจะทำให้เกิดการกระดอนผิดจังหวะ เป็นอันตรายอย่างมาก ต่อการขับขี่ อาการนี้จะพบเมื่อโช๊คต้องทำงานถึงขีดจำกัด หรือ ยืดสุด เช่น จังหวะ ขึ้น-ลงขอสะพาน ผ่านลุกระนาดหนา
แต่ถ้าโช๊คไม่ทำงานไม่ให้ตัวแล้ว หรือ ช่างชอบเรียกว่า โช๊คตาย จะทำให้รถมีอาการแข็งเป็นไม้กระดาน ขับแล้วสะเทือนไม่นิ่มนวล แบบนี้ต้องรับเปลี่ยนโดยด่วน
4.โช๊ครั่ว อาการโช๊ครั่ว หมายถึงการที่น้ำมันในโช๊คเกิดการรั่วซึ่งออกมาภายนอกโช๊ค ทำให้ไม่มีแรงดันจะรับแรงกระแทกจากพื้นถนน โดยมาก อาการนี้จะเกิดขึ้นเมื่อคุรใช้งานโช๊คสมบุกสมบันเกินไป หรือ อาจถึงเวลาตามอายุการใช้งาน ซึ่งโดยมากซีลยางจะเสื่อมสภาพก่อน ทำให้มีอาการน้ำมันรั่วออกมา
อย่างไรก็ดี ถ้าคุณไม่ใช่นักขับช่างสังเกต เราสามารถตรวจสอบการเสื่อสภาพรถได้ด้วย ตัวเอง ด้วยการการจอดรถ บนพื้นเรียบระนาบเสมอ จากนั้น เอาน้ำหนักตัวยันผ่านมือลงไปที่แต่ละล้อ แล้วปล่อย ถ้ารถ มีอาการคืนตัวปกติ ไม่ดยกซ้ำ ถือว่าผ่าน ถ้า มีอาการโยกซ้ำ 2-3 ที แสดงว่า โช๊คเสื่อมภาพ เพราะ การกระดอนนนั้นมาจากการคืนตัวของสปริง
